ORUC VƏ İNSANIN SAĞLAMLIĞI

Orucun hikmətlərindən biri də insanın bədəninin sağlamlığıdır. Orucun, insanın bədəninin sağlamlığına olan təsirlərini şərh etməzdən əvvəl, xəstəliklərin hansı yollarla insanın bədəninə daxil olub, onu xəstələndirdiyinə diqqət edək! Əvvəlcə, din övliyalarının bu barədəki nəzəriyyələrinə baxaq:

1. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) buyurur: "İnsanın mədəsi, hər bir dərdin mənzili, pərhizkarlıq isə hər bir dərmanın sərçeşməsidir.”(Səfinətul-bihar, cild. 2, səh. 78 )

2. İmam Kazim (əleyhissalam) buyurur:"Pərhiz bir dərdin dərmanının sərçeşməsi, mədə isə dərdlərin mənzilidir.”(Səfinətul-bihar, cild. 2, səh. 79 )

Yenə həmin Həzrətdən nəql olunur, buyurur:"Hər bir dərman, insanda həyəcan və başqa bir xəstəliyin meydana gəlməsinə səbəb olur. Bədəndən ötrü yeməklərdən pərhizlə istifadə etməkdən faydalı şey yoxdur.”(Səfinətul-bihar, cild. 2, səh. 78 )

3. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) buyurur:"Oruc tutun ki, sağlam olasınız!”

Bu rəvayətlərdə, İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm) və İmam Kazim (əleyhissalam) öz elmlərini vəhydən olmaqla, həm sağlamlq, həm də tənbəllik yollarını göstərir, bütün xəstəliklərin mədədən başlanmasına işarə edirlər.

4. "Ravi Əsbəğ ibni Nubatə nəql edir: Həzrəti əmirəl-möminin Əli (əleyhissalam) oğlu İmam Həsən (əleyhissalam)-a buyurur: Oğlum! Sənə dörd kəlmə göstəriş öyrədimmi ki, əgər riayət etsən, bütünlüklə həkimlərdən ehtiyacsız olarsan? Ərz etdi: Bəli! Həzrət buyurdu: Acmayınca süfrə başında oturma! Süfrədən, yeməyə iştahan olan halda qalx! Yeməyi yaxşı çeynə! Yatmazdan əvvəl ayaqyolunaget! Əgər belə etsən, təbibdən ehtiyacsızsan!”(Səfinətul-bihar, cild. 2, səh. 79 )

Bu rəvayətdə görürük ki, yenə də yemək, mədə, çox yemək, pərhiz və yaxşı çeynəməkdən söz gedir. Yəni, bütün xəstəliklərin kökü, mədə və yeməkdəndir. İndi də mədənin ixrac və idxalından söz açaq.

BƏDƏNİN İXRACINDA NƏZMİ VƏ İDXALINDAKI NƏZMSİZLİYİ

İxracedici orqanizmdən sayılan böyrək, cigər, bağırsaq və dərinin hamısı münəzzəmdirlər. Böyrəklər, hətta, unutmurlar ki, insanın gecə yuxuya ehtiyacı olduğuna görə bövl etməkdən ötrü çox da fəaliyyətə ehtiyac yoxdur. Ona görə də gecənin qaranlığı və yuxunun ağırlığına münasib olaraq, az maddə ixrac edir və bununla da az bövl vücuda gəlir. Dəri və damarlar da bunun kimidirlər. Lakin, bədənin idxalı o qədər nəzmsizdir ki, bəzən insan pakizə, halal və təmiz yeməklərin əvəzinə, öz əlləri ilə toz-torpaq, tüstü və spirtli içkiləri öz bədəninə tökür. Nəhayət, insanın müqavimət qüvvəsi aradan gedib pis günə düşür.

Bədən, yeyib-içilənlərin daxil olduğu ehtiyat mənbəyidir. İnsanın bəzi bədən üzvləri həmişə zərərverici şeyləri bədəndən xaric etmək üçün çalışdıqlarına görə, onlara bu işi görməyə fürsət vermək lazımdır. Bu fürsət və yaxşı fəaliyyət isə yalnız, qida maddələrinin keyfiyyətini və kəmiyyətini münəzzəmləşdirib, bədənə pərhizlə verilməsi ilə əmələ gəlir.(Əvvəlin daneşgah və axirin Peyğəmbər, cild. 3, səh. 37 )

VƏZİLƏR

1. Maddələr ixrac edən vəzilərin bağlılığının az və ya çox olması, bədəndə çatışmamazlığa səbəb olur.

2. Hipovyuz. O vəzilərdəndir ki, bədənə yaxından bağlı olub, vəzilərin ən mühümü, xüsusilə yuxarı böyrək vəzilərinin əsası sayılır.

3. Böyrəklərin yuxarısında bir qisim maddələrin vücuda gəlməsi çox mühüm olub, bütün bədən hüceyrələrinə yetişir. Çox yemək və pis yemək onların fəaliyyətinə böyük təsir göstərir.

4. Sübut olunub ki, mədəaltı vəzi ilə böyrəyin yuxarı vəziləri insanın ömrünün uzun olmasında mühüm rol oynayır.

5. Sübuta yetib ki, böyrəküstü vəzilərlə mədəaltı vəzilərin yaxından bağlılığı vardır.

6. Təhəqqüq tapıb ki, yaş həddi yuxarı getdikcə mədəaltı vəzinin hazırladığı maddələr azalır, lakin, böyrəyin yuxarı vəziləri elə hormonlar ixrac edir ki, yaş həddi onun fəaliyyətinə təsir etmir.

7. Son vaxtlar biologiya mütəxəssisi Vladimir Nikitin səhra siçanlarının üzərində illərlə təcrübə apardıqdan sonra sübuta yetirmişdir ki, siçanları xüsusi metodla ac saxlamaqla, onların iki il yarımlıq ömrünü, dörd il yarıma çatdırmaq olur. Adı çəkilən professor mötəqiddir ki, əgər böyrəyin yuxarı vəziləri bir müddət aclıq çəksə, məcbur olacaq ki, bədənin fəaliyyətinə mane olan hormonlardan istifadə etsin. Bu cəhətdən, əgər il arasında müxtəlif çatışmamazlıqlar, pis qidalanma və s. baş verərsə, oruc tutmaqla onların fəaliyyət sistemini uzun müddət tənzim etmək olar.(Əvvəlin daneşgah və axirin Peyğəmbər, cild. 3, səh. 40 )

Mənbə